Valeriaanwortel, vaak aangeduid als valeriaan, is de wortel van de valeriaanplant, officieel Valeriana officinalis genoemd. Dit kruid is inheems in Azië en Europa, maar kan ook gevonden worden in Noord-Amerika. Valeriaanwortel heeft een aparte geur die veel mensen onaangenaam vinden.

Hoe werkt valeriaanwortel?

Het medisch gebruik van de valeriaanwortel gaat terug tot het oude Griekenland en Rome. Al vroeg behandelden mensen migraine, vermoeidheid, buikkrampen en slapeloosheid met valeriaan. Tegenwoordig wordt valeriaan voornamelijk gebruikt voor de behandeling van slapeloosheid, angst, premenstrueel syndroom (PMS), menopauze, depressie en hoofdpijn.

Bij gebruik als voedingssupplement wordt valeriaanwortel meestal gedroogd en vervolgens verwerkt tot thee, tinctuur, capsule of tablet. Deze vormen van valeriaanwortel zijn zonder recept verkrijgbaar in apotheken, supermarkten, en online. Valeriaanwortel supplementen zijn zeer populaire natuurlijke slaapmiddelen, en ze worden veel gebruikt in Europese landen zoals Frankrijk, Duitsland, en Zweden.

Valeriaanwortel bevat meerdere chemische bestanddelen die invloed kunnen hebben op de menselijke hersenen en het lichaam, maar onderzoekers hebben nog niet precies kunnen vaststellen welke bestanddelen ons beïnvloeden. Waarschijnlijk werken meerdere componenten samen om effecten te bewerkstelligen. 

Slapeloosheid

Valeriaan is een populair alternatief voor voorgeschreven medicijnen voor slaapproblemen, omdat het zowel veilig als mild wordt geacht. Sommige studies tonen aan dat het mensen helpt om sneller in slaap te vallen en dat ze het gevoel hebben dat ze een betere kwaliteit van slaap hebben.

Valeriaan wordt vaak gecombineerd met andere kalmerende kruiden, zoals hop (Humulus lupulus) en citroenmelisse (Melissa officianalis), om slapeloosheid te behandelen. In een onderzoek onder postmenopauzale vrouwen hielp een combinatie van valeriaan en citroenmelisse de symptomen van slapeloosheid te verminderen.

Voordelen van Valeriaanwortel

Valeriaanwortel kan voordelen bieden die verder gaan dan verbeterde slaap en angst. Hoewel er meer onderzoek nodig is, en veel van deze studies zich nog in een vroeg stadium bevinden, hebben onderzoekers ontdekt dat suppletie met valeriaan ook kan helpen bij het behandelen of beheersen van:

• Obsessieve compulsieve stoornis

• Premenstruele symptomen, waaronder zowel stemmings- als lichamelijke symptomen

• Spanningshoofdpijn

• Opvliegers tijdens de menopauze

• Hyperactiviteit en concentratieproblemen bij kinderen

• Cognitieve disfunctie na een hartoperatie

• Pijn

Voorlopig onderzoek toont ook aan dat in laboratoriumexperimenten, valeriaanwortelextract en het valeriaanzuur dat in valeriaanwortel wordt gevonden, de groei van borstkankercellen kan vertragen en anti-kanker en anti-tumor eigenschappen in het algemeen kan hebben.

Hoe in te nemen

Valeriaan wordt vaak gestandaardiseerd om 0,3% tot 0,8% valerenic of valeric zuur te bevatten, hoewel onderzoekers niet zeker zijn dat dit de actieve ingrediënten zijn.

Kinder

Voorlopige studies suggereren dat valeriaan kan helpen bij het verbeteren van de concentratie en impulsiviteit bij kinderen op de basisschool. Geef valeriaan NIET aan een kind zonder eerst met jouw arts te overleggen.

Volwassenen

Bij slapeloosheid kan valeriaan 1 tot 2 uur voor het slapen gaan worden ingenomen, of tot 3 keer in de loop van de dag, met de laatste dosis rond bedtijd. Het kan een paar weken duren voordat de effecten merkbaar zijn.

Thee. Giet 1 kop kokend water over 1 theelepel (2 tot 3 g) gedroogde wortel, 5 tot 10 minuten laten trekken.

Tinctuur (1:5). 1 tot 1 1/2 theelepel (4 tot 6 ml).

Vloeibaar extract (1:1). 1/2 tot 1 theelepel (1 tot 2 ml).

Droog extract in poedervorm (4:1). 250 tot 600 mg.

Zodra de slaap verbetert, valeriaan blijven nemen gedurende 2 tot 6 weken.