Waarom plastic pallets het winnen in koelhuizen

Vorige week liep ik door een groot koelhuis en zag iets opvallends. Alle nieuwe pallets waren van kunststof, de oude houten exemplaren stonden apart om weggegooid te worden. “Waarom?” vroeg ik de eigenaar. Zijn antwoord was duidelijk: “Hout houdt het gewoon niet vol hier.” En daar heeft hij gelijk in. Kunststof pallets zijn perfect voor koelhuizen vanwege hun temperatuurbestendigheid en het feit dat ze geen vocht opnemen. Waar houten pallets binnen een paar jaar kapotgaan door vrieskou en condensatie, blijven plastic exemplaren jarenlang goed. Vooral bij maatwerk pallets zie je het verschil. Die zijn speciaal ontworpen voor de omstandigheden in koude opslag. Geen last van rot, schimmel of ijsvorming tussen de planken. Pure winst voor bedrijven die flink investeren in gekoelde opslag. Maar welke eigenschappen maken kunststof zo geschikt? En waar moet je op letten bij de keuze?

Waarom kou houten pallets kapot maakt

Kou is de grootste vijand van houten pallets. Bij temperaturen onder nul wordt hout bros en gaat gemakkelijker breken. Maar het echte probleem is vocht. In koelhuizen condenseert waterdamp constant op alle oppervlakken. Hout zuigt dat vocht op als een spons. Bij dooi wordt dat weer vloeibaar, bij vriezing zet het uit en veroorzaakt scheurtjes. Na een paar cycli begint het hout te rotten van binnenuit. Ik heb het vaak gezien: pallets die er prima uitzien maar gewoon uit elkaar vallen als je ze optilt. Gevaarlijk en duur. Een groothandelaar in diepvriesproducten vertelde me dat hij vroeger elke zes maanden nieuwe houten pallets nodig had. Nu gebruikt hij kunststof en gaan ze jaren mee. Ook hygiene is een probleem bij hout. Bacteriën nestelen zich in vochtplekken en zijn moeilijk weg te krijgen. In de voedselindustrie is dat een no go.

Temperatuurbestendigheid van verschillende kunststoffen

Niet alle kunststof pallets kunnen tegen extreme kou. HDPE pallets houden het meestal goed uit tot min 40 graden. Perfect voor de meeste koelhuizen. Polypropeen pallets zijn gevoeliger en kunnen bij min 20 al bros worden. Voor gewone koelcel opslag zijn ze nog wel bruikbaar, voor diepvriezing niet. ABS kunststof zit ertussenin. Goed tot ongeveer min 30 graden. Een specialist kan je precies vertellen welk materiaal past bij jouw temperaturen. Let wel op: hergebruikte kunststof kan minder bestand zijn tegen kou dan nieuwe. Elk recyclingproces verzwakt het materiaal iets. Voor kritische toepassingen kies je daarom liever voor nieuwe pallets. Ook additieven maken verschil. UV stabilisatoren helpen tegen zonlicht maar doen niks tegen kou. Impact modifiers daarentegen maken kunststof taaier bij lage temperaturen.

Vochtprobleem opgelost met slimme materiaalkeuze

Het mooie van kunststof is dat het geen water opneemt. Hout kan tot 30% van zijn gewicht aan vocht bevatten. Kunststof 0%. Dat scheelt niet alleen gewicht, maar voorkomt ook alle problemen die vocht veroorzaakt. Geen rot, geen schimmel, geen bacteriegroei. En geen volumeverandering door vriezen en ontdooien. Dat betekent stabiele afmetingen, belangrijk bij maatwerk toepassingen. Schoonmaken gaat ook makkelijker. Gewoon afspuiten met een hogedrukreiniger en klaar. Bij hout moet je oppassen dat je niet te veel vocht toevoegt. Ook chemische reiniging is mogelijk zonder dat het materiaal schade oploopt. Voor HACCP certificering in voedselverwerking is dat essentieel. Gladde oppervlakken houden minder vuil vast dan ruw hout. En als er toch vervuiling is, zie je het meteen en kun je het gemakkelijk verwijderen.

Praktische voordelen in de dagelijkse operatie

In de praktijk merken koelhuis operators snel de voordelen van kunststof. Pallets vriezen niet vast aan de vloer zoals houten soms doen. IJsvorming is minimaal omdat er geen poriën zijn waar vocht zich kan ophopen. Transport met vorkheftrucks gaat soepeler omdat de onderkant glad blijft. Geen splinters die banden beschadigen of workers verwonden. Ook het gewicht speelt mee. Houten pallets worden zwaarder door vochtopname, kunststof blijft constant. Dat scheelt in transportkosten en maakt het werk makkelijker voor personeel. Stapelen gaat stabieler omdat pallets niet vervormen door temperatuurwisselingen. Een pallet op maat voor specifieke producten behoudt zijn vorm jaren lang. Bij hout kun je na een tijdje merken dat afmetingen niet meer kloppen door krimpen en uitzetten.

Hygiëne eisen die steeds strenger worden

Voedselverwerkers krijgen steeds strengere hygiëne eisen opgelegd. Houten pallets zijn moeilijk schoon te krijgen vanwege hun poreuze oppervlak. Kunststof is glad en kan gemakkelijk ontsmet worden. Dat is cruciaal voor HACCP certificering. Veel grote supermarktketens eisen tegenwoordig dat leveranciers alleen kunststof pallets gebruiken. Te groot risico op besmetting met hout. Ook kleurcodering is mogelijk met kunststof. Verschillende kleuren voor verschillende productgroepen voorkomt kruisbesmetting. Rood voor vlees, blauw voor vis, wit voor zuivel. Probeer dat maar eens met hout! Voor bedrijven die biologische producten verwerken zijn kunststof pallets vaak verplicht. Het keurmerk accepteert geen hout vanwege het risico op chemische behandelingen. Van Wooning Kisten en Pallets kan adviseren welke certificeringen je nodig hebt.

Kosten over de hele levensduur bekeken

Kunststof pallets zijn duurder in aanschaf dan houten. Dat schrikt veel bedrijven af. Maar reken eens uit wat ze over hun hele levensduur kosten. In koelhuizen gaan houten pallets gemiddeld twee tot drie jaar mee. Kunststof pallets tien tot vijftien jaar. Neem een houten pallet van 25 euro die drie jaar meegaat. Dat is 8,33 euro per jaar. Een kunststof pallet van 75 euro die twaalf jaar meegaat kost 6,25 euro per jaar. Plus veel minder gedoe met vervangen. Geen productieverstoringen omdat pallets kapot zijn. Minder arbeid voor vervanging en opruiming. Ook de indirecte kosten tellen mee. Houten pallets die kapotgaan kunnen producten beschadigen. Kunststof breekt niet zomaar. Voor intensief gebruik in koude omstandigheden zijn kunststof pallets eigenlijk altijd goedkoper op lange termijn. Je investeert meer vooraf maar bespaart jaren aan vervangingen.

Tips voor de overstap naar kunststof

Wil je overstappen van houten naar kunststof pallets in je koelhuis? Doe het gefaseerd. Start met een proef in één zone om ervaring op te doen. Zo ontdek je welk type het beste werkt voor jouw situatie. Train je personeel in het gebruik. Kunststof pallets gaan anders om dan houten. Ze zijn gladder en kunnen dus makkelijker wegglijden. Check je bestaande apparatuur. Sommige palletiseermachines moeten ingesteld worden op de andere eigenschappen van kunststof. Ook voorraadbeheer verandert. Omdat kunststof pallets zo lang meegaan, heb je er minder nodig dan houten. Dat scheelt opslagruimte maar vraagt om andere planning. Houd rekening met langere levertijden voor maatwerk pallets. Vooral als je speciale afmetingen of kleuren wilt. En vergeet de old pallets niet: houten pallets hebben nog waarde als brandhout of kunnen gerecycled worden.

Overweeg jij de overstap naar kunststof pallets voor jouw koelhuis en wil je weten welke oplossing het beste past bij jouw temperatuur en hygiëne eisen? Neem contact op met specialisten voor advies op maat.